Dünya üzerinde birçok türde, boyda ve renkte kelebek türleri bulunmaktadır. Bu kelebekler farklı özellikleri ile de birbirlerinden ayırt edilebilmektedirler. Bu yazımızda sizler için bu kelebek türlerini ve belirgin özelliklerini ele aldık.
Kelebek Nedir?
Kelebek türleri ve isimleri ilgili konuşmadan önce “Kelebek Nedir?” sorusuna cevap vermemiz gerekir. Kelebeklerin toplamda 150.000 türü olduğu bilinmektedir. Doğada saymakla bitmeyen çeşidi olan kelebekler canlılıkları ve renkleriyle büyüleyici yapıya sahip olan hassas kanatlılardandır. Kanatları oldukça renkli olup pullarla kaplı bir yapısı vardır. Bu pullar her kelebek cinsinde farklı renklerde olup kanatları tamamlayıcı özelliğe sahiptir.
Dünya üzerinden renkleri ve canlılığı sayesinde en çok ilgi çeken ve çalışmalarda merak uyandıran bir yapıya sahip olmasından dolayı incelenmek istenen canlılar arasında ilk sırada yer alırlar. Kanat yapıları, renkleri ve desenleri kelebeklerin türlerine göre değişiklik gösterirken büyüklükleri de farklılık göstermektedir. Beslenme sistemleri tıpkı arılarda olduğu gibi fil gibi bir hortumları mevcuttur ve bu hortum sayesinde beslenmelerini gerçekleştirirler. Beslenme sistemleri hortumları sayesinde çalışırken sadece çiçeklerde yer alan polen yani çiçek tozlarından besin alırlar.
Kelebekler Kaç Gün Yaşar?
Halk arasında kelebeklerin sadece 1 gün yaşadıkları söylense de bu yanlış bir bilgidir. Kelebeklerin ömrü yaşam koşullarına ve bulundukları türe bağlı değşikenlik gösterir. Bazı kelebek türlerinin bir seneye kadar yaşadığı bilinmektedir. Bir sonraki başlıkta kelebek türleri ve ömürlerinden detaylıca bahsedeceğiz.
Kelebek Türleri ve Özellikleri
Vindula Dejone(Cruiser)
Bu kelebek türü genel olarak Doğu Endonezya ve Güney Doğu Asya civarında yaşamını sürdürmektedir. Her iki kanadında da göze benzer deseneler bulunduran bu kelebek cinsi, düşmanlarını korkutmak için bu desenleri kullanmaktadır. Kanat boyu genişliği erkeklerde 34-38 mm arasında değişiklik gösterirken, dişilerde ise 43-44 mm arasında değişiklik göstermektedir. Vindula Dejone cinsi bu kelebeklerin cinsiyetlerinin farklılığı ise yine kanatlarından anlaşılmaktadır. Dişilerde üst kanadın dış kenarında belirgin beyaz bir banda sahip bulunurken, erkeklerde bu bant açık kahverengidir.\r\n
Cetosia cyane (Leopard Lacewing)
Malezya, Hindistan, Çin ve Singapur da genel olarak yaşamını sürdüren bu kelebek türü, kanadının dış kenarında bulunan dantel şeklinden adını almıştır. Bu türde cinsiyetini ayrımı yapmak oldukça kolaydır. Cetosia cyane’nın erkeklerinin kanat üst yüzeyi parlak turuncu renkte olup, dişilerinin ise kanat üst yüzeyi gri ve beyaz ağırlıklıdır. Kelebek savunma mekanizması olarak ise vücudundan salgıladığı kötü kokuyu kullanmaktadır.
Papilio memnon (Great Mormon)
Bu kelebek türleri çoğunlukla Güney Asya’da görünen bu kelebek türü 140-150 mm arası kanat genişliğine sahiptir. Dünya üzerindeki en büyük kelebek türlerinden biri olan Papilo Memnon, kırlangıç kuyruklu kelebekler ailesinden gelmektedir. Erkeklerde üst kanat yüzeyi siyahtır, dişi kelebeklerde ise üst kanat farklı renklerde gözlemlenebilir.
Greta oto (Glasswinged)
Genel olarak Kosta-Rika, Panama, ekvator ve Venezuela dolaylarında yaşayan Greta Oto, 55-60 mm kanat genişliğine sahip normal boyutlu bir kelebek cinsidir. Bu cinsin kanatları saydam olup, koyu renkli bir çerçeveye sahiptir. Çerçeve içerisinde bir zara da sahip olan Greta Oto, zarının üzerinde desenler de bulundurmaktadır.
Parthenos sylvia (Clipper)
Kanat boyu 46-48 mm genişliğe sahip olan Parthenos sylvia kelebek türü, genel olarak Güney Hindistan, Sri Lanka, Güney Doğu Asya, Yeni Gine, Solomon Adalarında yaşamaktadır. İlk bakışta dişisi ve erkeği birbirinden ayırt edilemeyen Parthenos sylvia, çürümüş meyveleri yiyerek yaşamını devam ettirir. Uçuş hızları ile ünlü olan bu kelebek türü, Clipper adını da buradan almıştır.
Morpho peleides (Blue Morpho)
Genel olarak Meksika, Paraguay, Orta Amerika gibi bölgelerde yaşamını sürdüren bu kelebek türü, 7,5-20 cm aralığında kanat genişliğine sahiptir. Kanatlarındaki pullar ile ışık kırılmasına neden olan olan bu kelebek türü, mavi kanatlara sahiptir. Bu tür kelebekler çürük meyvelerin suyu ile beslenmektedirler.
Doleschallia bisaltide (Autumn Leaf)
Kanat genişliği 35-40 mm arasında olan bu kelebek türü, ormanların güneşe bakan kesimlerinde yaşamaktadır. Günün en sıcak saatlerinde ve güneş gören yaprakların üzerinde bulunan bu kelebek türü, ismini de yine sonbaharda kuruyan bir yapraktan almaktadır.
Catopsilia scylla (Orange Migrant / Orange Emigran)
Genel olarak 29-31 mm kanat genişliğine sahip olan bu kelebek türü, Doğudan Kuzey Avustralya\’ya kadar geniş bir alanda yaşamını sürdürmektedir. Sıcak havalarda dışarıya çıkan bu kelebek türü, çeşitli çiçek türlerini çok sevmektedir. Islak topraklardan su içerek beslenen bu tür kelebekler, isimlerini ise renklerinden almaktadır.
Lexias pardalis (Common Archduke)
Genellikle Hindistan, Kuzey Tayland, Buruma, Güney Çin Kuzey Tayland, Malezya, Sumatra ve Flipinler de yaşamını sürdüren bu tür, ormanların karanlık kesimlerinde yaşamaktadır. Kanat genişliği 40-50 mm olan bu kelebekler, oldukça nadir gözlemlenirler.
Pachliopta aristolochiae (Common Rose)
Genel olarak Hindistan, Orta Çin, Sri Lanka ve Filipinlerde görünen bu tür, 80-100 mm aralığında kanat genişliğine sahiptir. İsmini ise kırmızı olan gövdesinden almaktadır.
Caligo memnon (Giant Owl) (Baykuş Kelebeği)
Genel olarak Amazon Yağmur Yağmur Ormanlarında yaşamını sürdüren bu tür, 110 mm-130 mm arası kanat genişliğine sahiptir. Bu kelebek türü ismini ise kanadında bulunan ve göze benzeyen deseninden almaktadır. Bu göz ise bir baykuş gözüne benzediğinden baykuşu gözü denilmektedir. Bu kelebek türü de tıpkı birçok kelebek türü gibi meyve çürükleri ile beslenmektedir.
Avrupanın en büyük kelebek uçuş alanlarından biri olan Konya Kelebek Vadisi’ni görmek için tıkla!
Kelebek Türlerinin Çoğalması
Kelebeklerin çoğalması ve üremeleri yumurtlamaları sayesinde olmaktadır. Çiftleşme gerçekleştikten sonra dişi olan kelebek türleri yumurtalarını yapraklara yapıştırırlar ve bu yumurtaları bırakırken yavruların kolay yiyecek bulabilecekleri yerleri seçerler. Yumurtaları dış tehlikelerden korumak için kendi tüylerini kullanarak sarıp sarmalayarak bırakırlar. Yumurtaların şekli genellikle silindir halindedir. Larvalar bahar döneminde tırtıl olarak yumurtadan çıkarlar.
Büyüme sırasında 4-5 defa şekil değiştirirler ve son halini aldıktan sonra kozalarını kaplamaya başlarlar. Kozalarından çıkmaları içinden belirli bir süre gereklidir ve bu süreyi tamamlayanlar kozalarından çıkarak kelebek halini almış olurlar. Kozadan çıkan kelebekler yaşamaya hazır halde kan akımlarını birkaç saat içerisinde tamamlayarak doğa ile buluşmaya hazır hâle gelir.
Kelebek Türleri Nasıl Beslenir?
Kelebekler her canlı gibi besin almaya gereksinim duyarlar. Beslenme ihtiyaçlarını genellikle polenlerden aldıkları enerjiyle karşılarlar. Kelebeklerin ağızları yoktur. Bu nedenle her besini ayaklarıyla toplayıp ayakları yardımıyla besinlerin tadına bakarlar. Hortuma benzeyen ve ağız görevini gören organları sayesinde beğendikleri yiyecekleri tüketirler. Genellikle sıvı gıda ve çiçek nektarinleriyle beslenirler.
Kelebeklerin Yapısı
Kelebeklerin yapısında gövde ve kanattan oluşan iki ana bölüm mevcuttur. Gövdesi sert bir ince kabukla kaplı olup dış etkenlere karşı koruma görevini üstlenir. Kelebek başı yuvarlak bir şekle sahip olup göğse bağlıdır. Gözleri oval bir yapıda olup şişkin şekildedir ve renkli bir görme yetisine sahiptir. Gözlerinin yapısı sayesinde hareketli olan nesneleri daha iyi algılarlar. Ağız bölgesinin yapısı genellikle kelebeklerin türlerine göre değişiklik gösterir. Çoğunlukla kemirgen ve emici bir yapıya sahiptir. Kelebek antenleri kafanın ön kısmında bulunur. Antenlerin uzunlukları ve yapısı kelebeklerin türlerine göre değişiklik gösterir. Antenlerde olan değişiklikler kanatlardaki pullar, renkler ve desenlerde de görülmekte olup her kelebekte farklı bir halde bulunmaktadır.
Tavsiye Bağlantı: Maymun Beslemek • Parmak Maymun Bakımı-1