Her bireyin öğrenme stili farklıdır. Hangi öğrenme stiline yatkın olduğunu bilen kişilerin öğrenme süresi çok daha kısa ve hızlıdır. Öğrenme çeşitleri görsel işitsel ve dokunsal olmak üzere üçe ayrılır. Öğrenme çeşitleri özellikleri bakımından oldukça değişkendir.. Görsel öğrenme stiline sahip kişiler, öğrenme ortamını olabildiğince renkli ve titiz tutmaya çalışırken; işitsel öğrenme stiline sahip kişiler karşısındaki kişiye konuyu anlatarak veya kendi kendine konuşarak öğrenme eğilimindedir.
Dokunsal öğrenme stiline sahip kişiler ise devamlı hareket etmek ister. Sınıf içerisinde devamlı ayağa kalkma, bir şeylerle uğraşma eğiliminde olduklarından dolayı yaramaz olarak nitelendirilebilirler.
Öğrenme stilleri görsel, işitsel, dokunsal (kinestetik) olmak üzere üçe ayrılır.
Görsel Öğrenme Stili
Görseller ile öğrenen kişi öğrenme alanına oldukça titiz yaklaşır. Masa düzeni, defter düzeni, dış görünüş onlar için çok önemlidir. Oda içerisinde her eşyanın bir yeri vardır ve daima orada bulunur. Kitap kenarlarının kıvrılmasından, eşyaların zarar görmesinden hazzetmezler. Dersi not tutarak dinlediklerinde daha iyi öğrenirler.
Özel yaşamlarında büyükleri tarafından, akademik hayatlarında ise öğretmenleri tarafından takdir edilen kişilerdir. Çoğunlukla örnek öğrenci olarak gösterilen bu kişiler, derste yeterli görsel materyal kullanılmaması durumunda konuyu kavramakta zorluk çekerler. Görsellere hitap etmek için en iyi yol ders sırasında renkli tablo, grafik, interaktif oyun, harita gibi materyaller kullanmaktır.
Görsel Zeka Belirtileri
- Bu kişiler notlarını liste şeklinde yazma ihtiyacı hisseder.
- Test çözerken aşamaları tek tek yazma eğilimindedirler.
- Uzun saatler çalışamazlar.
- Ders çalışırken önemli noktaların altını çizer, sıklıkla post-it kullanırlar.
- İsimleri akılda tutmak onlar için zordur, gördükleri yüzü çok kolay hatırlarlar.
- Renkleri çok iyi kullanırlar.
- Bir şeyi hatırlamaya çalışırken çoğunlukla görsel hafızadan yararlanırlar.
- Sürekli bulundukları alanı görseller (poster, çizim, dekorasyon vb.) ile süslerler.
- Derste öğretmenin söylediklerindense yüzüne, görünümüne odaklanırlar.
- Yazılı olarak anlatılmayan konuları kavramakta zorlanırlar.
- Jest-mimiklerini çoğunlukla çok iyi kullanırlar.
- Çok iyi hayalperestlerdir.
Görsel Öğrenme Tüyoları
Görsel öğrenme stiline sahip kişiler okullarda uygulanan klasik anlatım sistemine uyum sağlamakta zorlanabilirler. Öğretmenin yeterli materyal kullanmaması durumunda öğrenciler kendi kendine öğrenmeyi öğrenmelilerdir. Aşağıda yer alan tüyoları uygulayarak daha iyi öğrenmek mümkün olacaktır.
- Konu hakkında kısa notlar renkli kağıtlara yazılmalıdır.
- İnternet üzerinde interaktif uygulamalara katılmalı, görsel ağırlıklı konu anlatımları izlenmelidir.
- Öğrenme materyalleri renklendirilmelidir.
- Çalışma ortamında dış uyaran bulunmamalıdır, sessiz bir ortamda ders çalışılmalıdır.
- Konu hakkında haritalardan, şemalardan ve grafiklerden yararlanılmalıdır.
- Ders esnasında not çıkarılmalıdır.
- Bu tüyolarla birlikte görsel hafıza daha verimli kullanılacaktır.
Sınav Esnasında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Görseller için ders çalışmak eğlenceli hâle getirilebilse de sınav esnasında soruları yanıtlamak zorlayıcı olabilir. Sınav esnasında dikkat dağıtıcı unsurların bulunması görsel öğrenme stiline sahip öğrencilerin sınavda istenilen başarıyı elde edememesine yol açar. Bunun için bazı noktalara dikkat edilmesi gerekir.
Çoktan seçmeli sınavlarda görseller soruyu okurken bile şıklara göz gezdirirler. Dolayısıyla soruda dikkat edilmesi gereken noktaları kaçırırlar. Bu durumda şıkları kapatarak yalnızca soruya konsantre olması önerilir.
Görsel öğrenme stiline yatkın kişiler çoğunlukla hızlı okur ve erken anlar. Bu durum sınav esnasında istenmeyen sonuçları doğurur. Soruyu eksik okumak, yanlış şıkkı işaretlemek, hatalı cevap vermek sıklıkla yaşanan problemlerden bazılarıdır. Cümlelerin altını çizerek okumak, okuma hızını yavaşlatır.
Dolayısıyla yanlış ve eksik okumanın önüne geçer. Yüklemleri yuvarlak işaretine almaksa olumsuzluk eklerinin göze çarpmasına yardımcı olur. Cümlelerin altını çizerken rastgele gidilmemeli, okunan kelimeye göre çizilmelidir.
İşitsel Öğrenme Stili
İşitsel öğrenme stiline sahip kişiler seslere karşı oldukça duyarlıdır. Duydukları her sese kulak verirler. İşitseller için sözlü iletişim diğer iletişim türlerinden çok daha önemlidir. Anlatmak ve dinlemekten hoşlandıkları için sosyalleşmeyi severler. Konuşma sırasında göz-kulak hizasına odaklanırlar.
Bir başkasıyla iletişime girmeyi sevdikleri gibi kendileriyle sesli olarak konuşmak da onları mutlu eder. Bu durum küçük yaşlardan itibaren ortaya çıkabilir ve oldukça normal bir durumdur. Kendi kendilerine konuşurken öğretmenin veya karşı tarafın söylediklerini kaçıracak olmalarıdır. Yabancı dil öğrenmeye yatkın olurlar.
İşitsel Zeka Belirtileri
-
- Göz ile okumada kolaylıkla dikkatleri dağılabilir, odaklanmak için sesli okumaya ihtiyaç duyarlar.
-
- Akranlarına kıyasla daha uzun cümleler kurabilir, akıcı konuşabilirler.
-
- Bazı zamanlar sessizlik oldukça rahatsız edicidir.
-
- Duyduklarını çoğunlukla unutmazlar bu sebeple kelime dağarcıkları da geniştir.
-
- Taklit yetenekleri çok yüksektir.
-
- Bir bilgiyi sanki biri onlara anlatıyormuş gibi hatırlarlar.
-
- Bir şarkıyı notalarına hiç bakmadan çalabilirler.
-
- Problemleri sesli çözdüklerinde daha başarılı olurlar.
-
- Sesli kitapları klasik kitaplara tercih ederler.
-
- Çalışırken müzik, podcast dinlemekten keyif alırlar.
İşitsel Öğrenmenin Püf Noktaları
\r\nİşitsel öğrenme stiline sahip kişiler dersi konsantre olarak dinlediklerinde o konuyu oldukça iyi kavrayabilirler. Okullarda uygulanan klasik anlatım, herhangi ek materyal kullanılmadığında bile işitsellerin anlayabileceği bir anlatım şeklidir. Ders sırasında soru sormak, eğitmen ile iletişime geçmek konunun daha iyi anlaşılmasını sağlar. Aşağıda yer alan tüyolar işitsellerin konuyu daha iyi kavramasına yardımcı olacaktır. İşitsel bireyler konuyu öncelikle bir eğitmenden sesli şekilde dinlemelidir. Ardından konuyu sesli okumalı veya birine anlatmalıdır. Bu sayede işitsel hafıza daha doğru kullanılır.
İşitsel öğrenme ile öğrenen kişiler yazılı değil sesli not tutmaktan hoşlanır. Eğitmenden izin alarak dersin ses kaydına alınması da oldukça faydalı bir öğrenme şeklidir. Eğer mümkün olmuyorsa konu tekrarı yaparken ses kaydı almak da oldukça yararlı olacaktır. Dijitalden olabildiğince faydalanmak gerekir.
Yazılı ders notları yerine sesli, videolu ders notlarına sahip olmak öğrenme gücünü arttırır. Webinar, vaka çalışmaları, interaktif eğitimlere ağırlık verilmesi tavsiye edilir. Ezber yapılması gereken konular tekerlemeye veya şarkıya dönüştürülebilir. Kelimeler melodi ile hatırlanacağından çok daha kolay akılda kalacaktır.
İşitsel öğrenme stili ile öğrenen kişiler seslere karşı oldukça duyarlıdır. Duydukları her sese kulak verirler. İşitseller için sözlü iletişim diğer iletişim türlerinden çok daha önemlidir. Anlatmak ve dinlemekten hoşlandıkları için sosyalleşmeyi severler. Konuşma sırasında göz-kulak hizasına odaklanırlar. Bir başkasıyla iletişime girmeyi sevdikleri gibi kendileriyle sesli olarak konuşmak da onları mutlu eder. Bu durum küçük yaşlardan itibaren ortaya çıkabilir ve oldukça normal bir durumdur. Kendi kendilerine konuşurken öğretmenin veya karşı tarafın söylediklerini kaçıracak olmalarıdır. Yabancı dil öğrenmeye yatkın olurlar.
Dokunsal (Kinestetik) Öğrenme
-
- Masabaşında çalışmaktan ve sırada oturmaktan hoşlanmazlar. Masada oturdukları süre boyunca dersten veya konudan bağımsız işlerle uğraşabilirler. Yanlış yönlendirme yapıldığında dikkatleri kolayca dağılabilir.
-
- Ders veya toplantı esnasında pasif kalmaktan hoşlanmazlar. Konu içerisinde aktif rol almak isterler.
-
- Konuyu dinleyerek, görerek değil yaparak öğrenmek isterler. Laboratuvar, okul bahçesi onlar için ideal öğrenme alanıdır.
-
- Konu hakkında bilgi toplamak, gözlemek yapmak değil olayı birebir yaşayarak deneyimlemek isterler.
-
- Eğitim sırasında ellerini kullanmak öğrenmeyi hızlandırır. Bir makineyi içini açarak incelemek, makine hakkında araştırma yapmaktan çok daha değerlidir.
-
- Günümüz eğitim sisteminden en az yararlanan ve çoğunlukla tembel olduğu düşünülen kişilerdir.
-
- Dikkat eksikliği sıklıkla ortaya çıkar. Dikkat artırıcı eğitimler almak kişiler için oldukça önemlidir.
-
- Planlı yaşamaktan hiç hazzetmezler, anlık yaşamak onlar için daha önemlidir.
-
- Düzenli olmayı sevmezler, düzensizlik her zaman daha iyidir.
-
- Beden diline önem verirler, el-kol hareketlerini çok sık kullanırlar.
Dokunsal Öğrenmenin Püf Noktaları
\nDokunsal öğrenmeye sahip kişiler okulda aldıkları eğitimden yeterince verim alamayabilirler. Dokunsal öğrenme stiline sahip olduğu tespit edilen öğrencinin ders esnasında ders akışını bozmayacak şekilde ayağa kalkmasına, hareket etmesine izin verilmesi kişinin dersi daha iyi anlamasına yardımcı olur. Dokunsal öğrenmeye sahip bireyler yürümeye başladıkları günden itibaren kendini belli eder. Ebeveynlerin doğru yönlendirmesi ile bu çocuklar akademik hayatlarında ciddi başarılara imza atabilirler. Kinestetik öğrenme stiline sahip kişiler klasik masabaşı işlerinde bile hareket etme ihtiyacı hisseder. Ev içerisinde sabit şekilde hareket edebilecekleri bir spor aletinin bulunması oldukça faydalı olacaktır.
Örneğin, koşu bandında hafif tempoda koşarken dinlenen konu anlatım videosu, masabaşında dinlenen konu anlatım videosundan çok daha faydalı ve akılda kalıcı olacaktır. Aynı zamanda ev içerisinde yürüyerek test çözmek, kitap okumak da seçenekler arasında yer alır. Ev içerisinde basit deney aletlerinin olması öğrenmeyi kolaylaştırır. Deneme yanılma yöntemleri ile öğrenen dokunsal birey konuyu çok daha hızlı kavrayacaktır. Yapboz, oyun hamuru, maket oyuncak gibi yaratıcılığı geliştirecek oyuncaklara önem verilmelidir. Dokunsal bireyler devamlı evde kalmak istemezler.
Spor alışkanlığı edinmek ve enerjilerini doğru şekilde yönlendirmek onlar için çok önemlidir. Enerjisini doğru şekilde yönlendiren dokunsallar, okulda verilen eğitimden de daha fazla verim alırlar. Dağınıklıktan rahatsız olmayan hatta hoşlanan kişilerin öğrenme ortamına müdahale edilmemelidir. Öğrenme alanını kişinin kendisinin düzenlenmesi oldukça önemlidir.
Dokunsal kişiler sürekli hareket hâlindedir. Ders veya toplantı esnasında yerinde duramazlar. Tahtaya kalkmak, kalem getirmek gibi basit işleri üstlenmek isterler. Enerjileri doğru yönlendirilmediğinde dersin akışını bozabilir veya konuyu anlamakta güçlük çekebilirler. Deneyler, geziler, hareket gerektiren işler kinestetiklerin öğrenmesini kolaylaştırır. Yanlış yönlendirildiklerinde öğrenmeleri zorlaşabilir. Devamlı bir aktivite ile ilgilenmesi sağlanmalı ve dikkat dağınıklığı olmadığından emin olunması gerekir. Doğru iletişimle kinestetik öğrenmeye sahip bireyler de oldukça başarılı olabilirler.
Öğrenme Stilleri ile ilgili detaylı bilgi için: Öğrenme Stilleri- Alp Boydak